پرسش گری سقراطی(اسبار) علی صاحبی

توضیحات کتاب پرسش گری سقراطی در روان درمانی و مشاوره اثری است به تالیف و ترجمه دکتر علی صاحبی که در جهت پرورش هنر و مهارت پرسش گری نگارش شده و از سوی انتشارات اسبار به چاپ رسیده است. درمان گر با دستیابی به این مهارت قادر می شود که مراجع خود را به سوی کشف و برگزیدن راه کارهای نو برای مشکلاتش سوق دهد و از مزایای پرسش گری سقراطی به عنوان یکی از ابزارهای اصلی مداخله بهره مند شود. در کتاب پیش رو ابتدا توصیفی از روش پرسش گری سقراطی در جلسه مشاوره و کوچینگ که برای بسیاری از فارغ التحصیلان روان شناسی، مشاوره و کوچینگ با ابهامات زیادی رو به رو است ارائه گشته، سپس سه گانه گفتگوی سقراطی معرفی و تشریح شده، اصول گفتگوی سقراطی در رفتار درمانی شناختی و شیوه به کارگیری آن در شناخت درمانی مشخص گردیده، شرحی از پرسش های سقراطی در فرایند واقعیت درمانی در اختیار قرار گرفته و چگونگی گفتگوی سقراطی با مراجع مقاوم روشن گشته است. در ادامه سبک سقراط در درمان راه حل محور، شیوه بکارگیری پرسش های تاملی در کوچینگ مبتنی بر رویکرد سیستمیک و خطرات پرسش گری سقراطی مورد بحث قرار گرفته است. گزیده ای از کتاب سقراط همواره افراد را ترغیب می کرد تا بیش از منافع عملی، به سعادت و خشنودی فکری و اخلاقی خود فکر کنند. از این رو می گفت که باید بپذیریم که گاهی اوقات در اشتباه هستیم و لازم است که به دیدگاه های خود شک کنیم. ولی اشتباهات فکری و نادرستی شیوه ی زندگی مان را در هیچ موردی و به هیچ طریقی هرگز نمی توان صرفا با این واقعیت اثبات کرد که با مخالفت افراد زیادی روبرو شده ایم. سقراط تاکید می کند که آنچه باید نگرانمان کند تا به باورها و دیدگاه های خود شک کنیم و درستی فکرمان را زیر سوال ببریم، تعداد مخالفان ما نیست، بلکه خوب و مستدل بودن دلایل آن ها برای مخالفت است. پس به جای توجه به عدم محبوبیت خودمان و دیدگاه هایمان، باید به تبیین ها و دلایل عدم محبوبیت توجه کنیم. … سقراط توصیه می کند که هرگاه با مخالفت یا انتقادی روبرو می شویم لازم است وقت صرف کنیم تا علت و دلایل انتقاد را دریابیم. بنیان تفکر، هر قدر هم که با دقت چهره پردازی شده باشد، ممکن است به شدت آشفته و مغشوش باشد. ممکن است منتقدان ما (حتی گاهی ممکن است ذهنمان در قالب یک منتقد ظاهر شود) ناشیانه و کورمال کورمال به دنبال نتیجه گیری شتاب زده باشند. شاید از روی تعصب و غرض ورزی و از جایگاه و مقام خود برای پوشاندن نقایص استدلال خود استفاده کرده باشند. ممکن است آن ها افکار خود را مثل کوزه گران غیرحرفه ای، کج و معوج، سرهم بندی کرده باشند. ولی متاسفانه یک کوزه ی بدشکل و بدقواره و غیراصولی ساخته شده را خیلی راحت می توان از یک کوزه ی حرفه ای و اصولی ساخته شده تشخیص و تمیز داد. ولی تمیز و تشخیص نتیجه ی برآمده از یک تفکر بد یا یک تفکر خوب در ابتدا کار بسیار دشواری است. از این رو همواره هر فکر و باوری، حتی اگر مرجع مقتدری آن را بیان کند، لازم است منطق زیر بنایی مورد استفاده برای دستیابی به آن نتیجه، هموراه مورد بررسی قرار گیرد و به آن خوب فکر کنیم.